2.
"İlişki nedir?" diye sordun, ben de "Birlikte birşey yapmaktır" dedim. Ômekler de verdim galiba, 'birlikte yapma'ya.
Biliyorsun, bu bir ülkü — pek gerçekleşmeyen, ya da pek az gerçekleşen: 'Birlikte birşey yapmak'... Ama gerçekleşiyor, bazen — pek ender. — Ne mi oluyor o zaman?
Şöyle birşey herhalde: İki kişi, her biri kendi yaşamlarından gelen ayrı ayrı, çok farklı zorunluluklarla ulaştıkları bir noktada, karşılarında birden ötekini buluyorlar — bir anda, karşılıklı; aynı anda, bulduklarını ve ötekinin de bulduğunu; bulduğunu da anladığını anlıyorlar.
Bir şey oluşuyor o zaman: o iki kişiden (sanki) ayrı, farklı; onlara bağlı olmayan, hatta onların elinde olmayan bir şey: ayrı, farklı varlığı olan, kendi yolunu da artık (sanki) onlara aldırmadan yürüyecek birşey — bir ilişki...
Hep bu değil miydi derdimiz, senin ile benim — ayrı ayrı, farklı yaşamlarımızda?
Peki, o iki kişinin 'birlikte yapmaları nerede kalıyor, bu 'ilişki' denen şey kendi yolunu kendisi yürüyorsa, kendisi yürüyecekse? O iki kişi ne ‘yapıyorlar birlikte’?
O ilişkiyi yapıyorlar, tabii ki; ama o ilişki gene de onlardan ayrı, farklı bir şey olmak zorunda — öyle de oluyor. — Nasıl oluyor bu?
Çok karışık iş; ama anlayıp anlatmağa çalışayım sana:-
İlişki o iki kişiyi gerektiriyor; ama o iki kişi hiçbir zaman (—pek ender bile dememeli mi?) tam o kişiler olarak gelemiyorlar, giremiyorlar, ilişkiye herbirinin bir sürü yükü var, taşıması gereken; bir sürü yüzü var, takınması gereken. Kendi dışındakiler, bir de, sahtelikler, geliyor, giriyor ilişkiye.
Kendi dışı; hele, sahtelik öldürücüdür bunlar ilişki için...
Şuna benzer birşey söylemeğe çalışıyorum:-
İki kişi, ilişkilerini, onu olduracak kadar kuramazlar; ama öldürecek kadar bozabilirler, yaptıklarıyla. Bir de, kendi hâline bırakırlarsa, kurur gider ilişki — kendi kendine, ölür.
Şundan dolayı: İlişkinin uçlarında o kişiler vardır yalnızca — o, o ilişkidir; o iki kişinin ilişkisi...
Biriciktir. — Oysa, o iki kişinin daha bir sürü ilişkisi vardır, başka kişilerle İşte, bu öteki ilişkiler, o kişiler yoluyla hep bulaşırlar onların ilişkisine o zaman da ilişki saflığını yitirir, katışık hâle gelir: bozulur, yozlaşır, ölür.
Demek ki, ilişki o iki kişinin yaptıklarıyla olamıyor; ama onlarsız da olamıyor — o iki kişinin kendisini sürekli bilinçlendirmelerini, yapmalarını, kurmalarını; başka, yabancı şeyleri de sürekli ayıklamalarını, engellemelerini, uzak tutmalarını gerektiriyor.
s.48 — 49
(bkz:Oruç Aruba)
ile
Metis Yayınları
"İlişki nedir?" diye sordun, ben de "Birlikte birşey yapmaktır" dedim. Ômekler de verdim galiba, 'birlikte yapma'ya.
Biliyorsun, bu bir ülkü — pek gerçekleşmeyen, ya da pek az gerçekleşen: 'Birlikte birşey yapmak'... Ama gerçekleşiyor, bazen — pek ender. — Ne mi oluyor o zaman?
Şöyle birşey herhalde: İki kişi, her biri kendi yaşamlarından gelen ayrı ayrı, çok farklı zorunluluklarla ulaştıkları bir noktada, karşılarında birden ötekini buluyorlar — bir anda, karşılıklı; aynı anda, bulduklarını ve ötekinin de bulduğunu; bulduğunu da anladığını anlıyorlar.
Bir şey oluşuyor o zaman: o iki kişiden (sanki) ayrı, farklı; onlara bağlı olmayan, hatta onların elinde olmayan bir şey: ayrı, farklı varlığı olan, kendi yolunu da artık (sanki) onlara aldırmadan yürüyecek birşey — bir ilişki...
Hep bu değil miydi derdimiz, senin ile benim — ayrı ayrı, farklı yaşamlarımızda?
Peki, o iki kişinin 'birlikte yapmaları nerede kalıyor, bu 'ilişki' denen şey kendi yolunu kendisi yürüyorsa, kendisi yürüyecekse? O iki kişi ne ‘yapıyorlar birlikte’?
O ilişkiyi yapıyorlar, tabii ki; ama o ilişki gene de onlardan ayrı, farklı bir şey olmak zorunda — öyle de oluyor. — Nasıl oluyor bu?
Çok karışık iş; ama anlayıp anlatmağa çalışayım sana:-
İlişki o iki kişiyi gerektiriyor; ama o iki kişi hiçbir zaman (—pek ender bile dememeli mi?) tam o kişiler olarak gelemiyorlar, giremiyorlar, ilişkiye herbirinin bir sürü yükü var, taşıması gereken; bir sürü yüzü var, takınması gereken. Kendi dışındakiler, bir de, sahtelikler, geliyor, giriyor ilişkiye.
Kendi dışı; hele, sahtelik öldürücüdür bunlar ilişki için...
Şuna benzer birşey söylemeğe çalışıyorum:-
İki kişi, ilişkilerini, onu olduracak kadar kuramazlar; ama öldürecek kadar bozabilirler, yaptıklarıyla. Bir de, kendi hâline bırakırlarsa, kurur gider ilişki — kendi kendine, ölür.
Şundan dolayı: İlişkinin uçlarında o kişiler vardır yalnızca — o, o ilişkidir; o iki kişinin ilişkisi...
Biriciktir. — Oysa, o iki kişinin daha bir sürü ilişkisi vardır, başka kişilerle İşte, bu öteki ilişkiler, o kişiler yoluyla hep bulaşırlar onların ilişkisine o zaman da ilişki saflığını yitirir, katışık hâle gelir: bozulur, yozlaşır, ölür.
Demek ki, ilişki o iki kişinin yaptıklarıyla olamıyor; ama onlarsız da olamıyor — o iki kişinin kendisini sürekli bilinçlendirmelerini, yapmalarını, kurmalarını; başka, yabancı şeyleri de sürekli ayıklamalarını, engellemelerini, uzak tutmalarını gerektiriyor.
s.48 — 49
(bkz:Oruç Aruba)
ile
Metis Yayınları